వొంటి నిండా చీము తో, చెయ్యి ఎత్తలేక వొణికే వాడికి కానీ ఇవ్వము. మనకి అక్కర్లేని పత్రికకు చందాగా అప్పుడే ఇంకొకడు నాలుగు రూపాయిలు పట్టుకుని పోతాడు.
మనం మీటింగులకు ప్రెసిడెంట్లు గా వుండటం, అనుష్టించే కర్మ కలాపాలు, తగాదాలు, అన్నీ ఏ మాత్రమైనా ఆరోగ్యాన్ని ఇస్తాయా? వుత్తమ లోకం లో నమ్మకం లేని వాడు బ్రాహ్మల కాళ్ళు కడిగి తద్దినం పెడతాడు. బ్రాహ్మణ్ణి తిట్టి కమ్మ బ్రాహ్మణ్ణి పూచ్చేసి దక్షిణలిస్తాడు.
మన వేషం, బట్టలు, జుట్టు, తిండి, మనం పెట్టే భోజనాలు, ఆడే మాటలు, అన్నీ ఏమీ ఆనందం ఇవ్వని శుష్కమైన ప్రదర్శనాలు --ఎన్ని!
జీవనమంతా వాటితోనే వృధాగా గడిచిపోతుంది. మనకు ఆనందం ఇచ్చే వాటిని అనుభవించటానికి జంకుతాము. ఎవరు చూస్తున్నారో అనే భయం తో, చక్కని మనిషి నడుస్తో వుంటే తేరి చూడ్డానికి భయం, భోగమాట చూడ్డానికి భయం, బట్టలు లేని బొమ్మలు, వెంకటాచలం కధ లు ఇవన్నీ రహస్యం గా ఆనందిస్తాము.
ఇట్లా ఏళ్ళకు ఏళ్ళు గడిచి పోతాయి. మనకు ఆనందం వుంది అని ఇతరులు అనుకోవటానికి ఆనందాన్ని ధార పోస్తాం. మనం కట్టే డాబైన ఇల్లు, మోసే బంగారు నగలు, చేసే గొప్ప పెళ్ళిళ్ళు, ఖర్చులు, కష్టాలు, ఏడిపించుకు తినే అల్లుళ్ళు, అన్నీ ఒక రవ్వ ఆనందాన్ని ఇవ్వవు. కొడుకుని ద్వేషిస్తాము; వొదిలే ధైర్యం లేదు, భార్యలు భర్తలను, భర్తలు భార్యల్నీ,వొదిలే ధైర్యం లేదు. ఇష్టం లేని వాడు వొస్తే వొద్దని చెప్పే ధైర్యం లేదు.
నీ జీవితం దేనికి, ఏ ఆనందానికి ఏర్పడిందో చూడు. ఆ ఆనందం నీతి గాని కాక పోని, ధర్మం కానీ, అధర్మం కానీ, వున్నతం కానీ కాక పోనీ .... అన్నిటినీ -- బంధువుల్నీ, కులాన్నీ, నీతిని, చివరకు నీ సౌఖ్యాన్ని, అన్నిటిని త్యజించి అవసరమైతే ఆ అధర్మాన్ని ఆశ్రయించు. ఆ ప్రయత్నమే, ఆ కష్టమే, ఆ రాపిడే ఆత్మకు ఆనందాన్ని ఇస్తుంది. నీ ఆత్మ లో కొత్త విస్తీర్ణం, నీ కళ్ళ ముందు కొత్త లోకాలు వెలుగుతాయి. తప్పు కానీ, ఒప్పు కాని వెనుక ముందు చూడకు. తప్పైతే దిద్దుకోవటానికి చాలా కాలముంది. వెనుకముందులు యోచించే చచ్చు బతుకు కంటే ధీరత్వంతో ముందుకు సాగి గోతిలో పడేవాడికి ఎక్కువ ఆనందముంది ఈ లోకం లో.
ఈ ఆనందాల్లో డిగ్రీలున్నాయి. పేడ తింటో సుఖించే పురుగూ, కాంతిలో ఎగురుతు అరిచే చిలుకా, డబ్బు లెక్క పెడుతో తన్మయత్వం లో పడే పిసినారి, దేశం కోసం గుండు దెబ్బ తిని చస్తో ధన్యుణ్ణనుకున్న యోధుడూ, స్త్రీ బొమ్మ ను చెక్కి తను కల్పించిన ఆనందాన్ని తాను చూసి మూర్చిల్లే శిల్పీ, అనంత విశ్వం లో తన ఆత్మ ను కలిపి సర్వ జీవుల సుఖ దుఖాలు తనలో అనుభవించగల యోగీ, అందరూ ఆనందాన్నే అనుభవిస్తున్నారు. కానీ అన్నీ ఒకటే డిగ్రీలోవి కావు. లోకం చూసిన కొద్దీ ఈ అనుభవం విషయం లో కూడా 'లైఫ్' లో గొప్ప 'ఎవల్యూషన్ ' కలుగుతున్నట్లు తోస్తుంది.
కొత్త ఆనందాలను సగం సగం తోచి తామందుకోలేని సౌందర్యాలనూ, అనుభవించే విధం తెలీక, తపన పడి, జీవులు తమ ఇంద్రియ శక్తి ని మార్చుకోవాలని తమకు తెలీకుండానే ప్రయత్నించి ఒక రూపం నుంచి ఇంకో రూపం పొందుతున్నట్లు తోస్తుంది. రెక్కల పురుగు ఇంకా విస్తీర్ణత ను కోరి కోరి చిలుక కావొచ్చు. పిల్లి ఇంకా బలాన్ని గభీరాన్నీ కోరి సిమ్హం కావొచ్చును. అట్లాగే ఒకడు తనలోలేని శక్తుల్నీ కోరి కోరి ఏ జన్మలోనైతేనేం, ఏ లోకంలోనైతేనేం, పాటకుడూ, వస్తాదూ, యోగీ, కిన్నరుడూ లేక రాక్షసుడుగా మార వచ్చు. అట్లాంటి మార్పు రాక పోతే, నా హృదయం లో చూచాయ గా తోచే ఈ వున్నతానందాలూ, నేను కలలు గనే ఈ లోకాలకి సంబంధించని సౌందర్యాలు, నేను పొందాలని కోరే మానవాతీత శక్తులూ ఇవన్నీ అర్ధ విహీన మవుతాయి. భోజనమూ, ఆరోగ్యమూ, ధనమూ వుండి కూడా ఆత్మలు ఎందుకిట్లా తమకే తెలీని ఆరాటాలతో బాధ పడాలి? పాకే బిడ్డ ఎన్ని సార్లు పడి దెబ్బ తిన్నా నడవాలని ఎందుకు ప్రయత్నం చెయ్యాలి? అదేననుకుంటా, ఈ సృష్టి సూత్రం. మనం అందుకోగలిగి నంతవరకు ఈ అభివృద్ధి ఒక్క జీవితం లోనే నిశ్చయం గా పొందగలుగుదుమనుకునే వాళ్ళు మూర్ఖులు, జన్మలనేవి వుంటే, ఎప్పటికో సాధించవలసిందే. ఏమైనా, ఏ ఆనందానికిగాని చేసే ప్రయత్నం కూడా ఆనందమివ్వాలి. ఇవ్వకపోతే నీ ఆనందం అది కాదు.
"నీకింకేం కావాలి, ఎందుకట్లా వెతుకుతా?" వంటారు మిత్రులు.
'కారణం లేని ఈ ఆరాటం -- ఈ సృష్టికి అర్ధమేమిటి, నీతి ఏమిటి, పాపమేమిటి, నేను నమ్మేవి చేసేవి సత్యమా -- అనే మీమాంస, కొత్త సౌందర్యాలకోసం, ఎండమావుల కోసం వలే, రెప్పలార్చుకుంటో పరుగులు: మనకు కానిది, మనం అందుకోలేనిది, మనం మిస్ అయింది, ఎంతో లోకం, ఎంతో జీవితం, కాలం, అందం వృధా పోతుందనే దిగులు -- ఇవేమి లేకుండా తక్కిన వారివలే బతికి కూచోకూడదా ?' అని అడుగుతుంది శ్రమపడ్డ ఆత్మ.
కాని ఏమి లాభం? ఎందుకా విధం గా ఆ రెక్కలు కొట్టుకుంటో పరుగెత్తుతావు? నేను నీకు పళ్ళు పెడతాను, ఆడ చిలుక ను తెస్తాను, నా ఇంట్లో వుండమని చిలక నడిగి ఏమి లాభం... ???
మనం మీటింగులకు ప్రెసిడెంట్లు గా వుండటం, అనుష్టించే కర్మ కలాపాలు, తగాదాలు, అన్నీ ఏ మాత్రమైనా ఆరోగ్యాన్ని ఇస్తాయా? వుత్తమ లోకం లో నమ్మకం లేని వాడు బ్రాహ్మల కాళ్ళు కడిగి తద్దినం పెడతాడు. బ్రాహ్మణ్ణి తిట్టి కమ్మ బ్రాహ్మణ్ణి పూచ్చేసి దక్షిణలిస్తాడు.
మన వేషం, బట్టలు, జుట్టు, తిండి, మనం పెట్టే భోజనాలు, ఆడే మాటలు, అన్నీ ఏమీ ఆనందం ఇవ్వని శుష్కమైన ప్రదర్శనాలు --ఎన్ని!
జీవనమంతా వాటితోనే వృధాగా గడిచిపోతుంది. మనకు ఆనందం ఇచ్చే వాటిని అనుభవించటానికి జంకుతాము. ఎవరు చూస్తున్నారో అనే భయం తో, చక్కని మనిషి నడుస్తో వుంటే తేరి చూడ్డానికి భయం, భోగమాట చూడ్డానికి భయం, బట్టలు లేని బొమ్మలు, వెంకటాచలం కధ లు ఇవన్నీ రహస్యం గా ఆనందిస్తాము.
ఇట్లా ఏళ్ళకు ఏళ్ళు గడిచి పోతాయి. మనకు ఆనందం వుంది అని ఇతరులు అనుకోవటానికి ఆనందాన్ని ధార పోస్తాం. మనం కట్టే డాబైన ఇల్లు, మోసే బంగారు నగలు, చేసే గొప్ప పెళ్ళిళ్ళు, ఖర్చులు, కష్టాలు, ఏడిపించుకు తినే అల్లుళ్ళు, అన్నీ ఒక రవ్వ ఆనందాన్ని ఇవ్వవు. కొడుకుని ద్వేషిస్తాము; వొదిలే ధైర్యం లేదు, భార్యలు భర్తలను, భర్తలు భార్యల్నీ,వొదిలే ధైర్యం లేదు. ఇష్టం లేని వాడు వొస్తే వొద్దని చెప్పే ధైర్యం లేదు.
నీ జీవితం దేనికి, ఏ ఆనందానికి ఏర్పడిందో చూడు. ఆ ఆనందం నీతి గాని కాక పోని, ధర్మం కానీ, అధర్మం కానీ, వున్నతం కానీ కాక పోనీ .... అన్నిటినీ -- బంధువుల్నీ, కులాన్నీ, నీతిని, చివరకు నీ సౌఖ్యాన్ని, అన్నిటిని త్యజించి అవసరమైతే ఆ అధర్మాన్ని ఆశ్రయించు. ఆ ప్రయత్నమే, ఆ కష్టమే, ఆ రాపిడే ఆత్మకు ఆనందాన్ని ఇస్తుంది. నీ ఆత్మ లో కొత్త విస్తీర్ణం, నీ కళ్ళ ముందు కొత్త లోకాలు వెలుగుతాయి. తప్పు కానీ, ఒప్పు కాని వెనుక ముందు చూడకు. తప్పైతే దిద్దుకోవటానికి చాలా కాలముంది. వెనుకముందులు యోచించే చచ్చు బతుకు కంటే ధీరత్వంతో ముందుకు సాగి గోతిలో పడేవాడికి ఎక్కువ ఆనందముంది ఈ లోకం లో.
ఈ ఆనందాల్లో డిగ్రీలున్నాయి. పేడ తింటో సుఖించే పురుగూ, కాంతిలో ఎగురుతు అరిచే చిలుకా, డబ్బు లెక్క పెడుతో తన్మయత్వం లో పడే పిసినారి, దేశం కోసం గుండు దెబ్బ తిని చస్తో ధన్యుణ్ణనుకున్న యోధుడూ, స్త్రీ బొమ్మ ను చెక్కి తను కల్పించిన ఆనందాన్ని తాను చూసి మూర్చిల్లే శిల్పీ, అనంత విశ్వం లో తన ఆత్మ ను కలిపి సర్వ జీవుల సుఖ దుఖాలు తనలో అనుభవించగల యోగీ, అందరూ ఆనందాన్నే అనుభవిస్తున్నారు. కానీ అన్నీ ఒకటే డిగ్రీలోవి కావు. లోకం చూసిన కొద్దీ ఈ అనుభవం విషయం లో కూడా 'లైఫ్' లో గొప్ప 'ఎవల్యూషన్ ' కలుగుతున్నట్లు తోస్తుంది.
కొత్త ఆనందాలను సగం సగం తోచి తామందుకోలేని సౌందర్యాలనూ, అనుభవించే విధం తెలీక, తపన పడి, జీవులు తమ ఇంద్రియ శక్తి ని మార్చుకోవాలని తమకు తెలీకుండానే ప్రయత్నించి ఒక రూపం నుంచి ఇంకో రూపం పొందుతున్నట్లు తోస్తుంది. రెక్కల పురుగు ఇంకా విస్తీర్ణత ను కోరి కోరి చిలుక కావొచ్చు. పిల్లి ఇంకా బలాన్ని గభీరాన్నీ కోరి సిమ్హం కావొచ్చును. అట్లాగే ఒకడు తనలోలేని శక్తుల్నీ కోరి కోరి ఏ జన్మలోనైతేనేం, ఏ లోకంలోనైతేనేం, పాటకుడూ, వస్తాదూ, యోగీ, కిన్నరుడూ లేక రాక్షసుడుగా మార వచ్చు. అట్లాంటి మార్పు రాక పోతే, నా హృదయం లో చూచాయ గా తోచే ఈ వున్నతానందాలూ, నేను కలలు గనే ఈ లోకాలకి సంబంధించని సౌందర్యాలు, నేను పొందాలని కోరే మానవాతీత శక్తులూ ఇవన్నీ అర్ధ విహీన మవుతాయి. భోజనమూ, ఆరోగ్యమూ, ధనమూ వుండి కూడా ఆత్మలు ఎందుకిట్లా తమకే తెలీని ఆరాటాలతో బాధ పడాలి? పాకే బిడ్డ ఎన్ని సార్లు పడి దెబ్బ తిన్నా నడవాలని ఎందుకు ప్రయత్నం చెయ్యాలి? అదేననుకుంటా, ఈ సృష్టి సూత్రం. మనం అందుకోగలిగి నంతవరకు ఈ అభివృద్ధి ఒక్క జీవితం లోనే నిశ్చయం గా పొందగలుగుదుమనుకునే వాళ్ళు మూర్ఖులు, జన్మలనేవి వుంటే, ఎప్పటికో సాధించవలసిందే. ఏమైనా, ఏ ఆనందానికిగాని చేసే ప్రయత్నం కూడా ఆనందమివ్వాలి. ఇవ్వకపోతే నీ ఆనందం అది కాదు.
"నీకింకేం కావాలి, ఎందుకట్లా వెతుకుతా?" వంటారు మిత్రులు.
'కారణం లేని ఈ ఆరాటం -- ఈ సృష్టికి అర్ధమేమిటి, నీతి ఏమిటి, పాపమేమిటి, నేను నమ్మేవి చేసేవి సత్యమా -- అనే మీమాంస, కొత్త సౌందర్యాలకోసం, ఎండమావుల కోసం వలే, రెప్పలార్చుకుంటో పరుగులు: మనకు కానిది, మనం అందుకోలేనిది, మనం మిస్ అయింది, ఎంతో లోకం, ఎంతో జీవితం, కాలం, అందం వృధా పోతుందనే దిగులు -- ఇవేమి లేకుండా తక్కిన వారివలే బతికి కూచోకూడదా ?' అని అడుగుతుంది శ్రమపడ్డ ఆత్మ.
కాని ఏమి లాభం? ఎందుకా విధం గా ఆ రెక్కలు కొట్టుకుంటో పరుగెత్తుతావు? నేను నీకు పళ్ళు పెడతాను, ఆడ చిలుక ను తెస్తాను, నా ఇంట్లో వుండమని చిలక నడిగి ఏమి లాభం... ???